หากกล่าวถึงอุปกรณ์ทางด้านยานยนต์ที่มีความสำคัญอย่างมากในรถยนต์แล้ว เราหลายคนต่างก็คงได้ยินคำว่า "น้ำมันเครื่อง" จนชินหู ที่เราต่างถูกทำให้เชื่อว่าแค่เสียเงินซื้อของแพงจะใช้และดี ทั้งๆที่บางที่มันอาจจะไม่เหมาะกับการใช้งานที่วันนี้เราอยากทำให้ทุกท่านเข้าใจถึงบทบาทที่แท้จริงของน้ำมันเครื่องยนต์กัน
บทบาทหน้าที่ของ "น้ำมันเครื่อง" นั้นโดยมากเราจะรู้จากโฆษณาที่ทำให้รู้สึกว่าแค่ใส่ก็ "แรง" ได้ แต่ในความเป็นจริงแล้วน้ำมันเครื่องที่เราเติมและใช้กันเป็นประจำนั้นมีบทบาทที่สำคัญอยู่ 2 ประการคือ 1 หล่อลื่นชิ้นส่วนต่างๆภายในเครื่องยนต์ และ 2. ทำหน้าที่ลดความร้อนที่เกิดขึ้นจากการเสียดสีของชิ้นส่วน ที่วันนี้หากกำลังถึงระยะเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่อง วิธีเลือกน้ำมันที่ดีและถูกต้องนั้นไม่ใช่เพียงแค่ราคา แต่ต้องรู้จริงและตอบคำถามได้ว่าแบบไหนที่เหมาะกับการใช้งานจริงของคุณ
1.สภาพการขับขี่และการใช้งานจริง การเลือกน้ำมันเครื่องก็เหมือนกับการเลือกสรรของต่างๆที่เราจำเป็นต้องดูว่า อะไรเป็นเป้าหมายหลัก ซึ่งสำหรับน้ำมันเครื่องคือการใช้งานจริงของเรา โดยเฉพาะเส้นทางการขับขี่ที่อาจจะเป็นทางไกลหรือในเมือง ล้วนมีความหมายทั้งสิ้น ที่อาจทำให้เราไม่จำเป้นต้องเสียเงินซื้อเพิ่มในสื่งที่ไม่จำเป็น
2.ประเภทเครื่องยนต์ ในเรื่องของประเภทเครื่องยนต์ที่เรากล่าวถึงนี้ไม่ใช่เพียงแค่การแยกระหว่างเครื่องยนต์เบนซิน หรือแก๊สโซลีน แต่หมายถึงลักษณ์เครื่องยนต์โดยทั่วไป เช่นรอบจัดหรือไม่ หรือมีอุปกรณ์พ่วงเช่นระบบอัดอากาศหรือไม่ เพราะส่วนต่างๆเหล่านี้ เป็นส่วนที่น้ำมันเครื่องจะเข้าไปมีบทบาทที่สำคัญ ซึ่งจะทำให้เกิดประสิทธิภาพการทำงานของชิ้นส่วนต่างๆมากขึ้น และการที่เรารู้จักลักษณะพื้นฐานของเครื่องยนต์จะทำให้เรารู้ถึงน้ำมันเครื่องที่เหมาะสมได้
3.เข้าใจค่าความหนืด มีคนจำนวนมากของคนใช้รถไม่เข้าใจในค่าความหนืดของน้ำมันเครื่อง ซึ่งนับว่าเป็นส่วนที่สำคัญ ที่นอกจากจะช่วยป้องกันการสึกหรอหล่อลื่นดี แต่ในยามคับขันที่สุดค่าความหนืดนี่แหละถือเป็นตัวชี้วัดที่สำคัญของคุณภาพน้ำมันเครื่องยนต์ยี่ห้อนั้น
ค่าความหนืดคืออะไร ...ถ้าอธิบายง่ายๆค่าความหนืดคือดัชนีชี้วัดการหล่อลื่นและการทนความร้อนของน้ำมันเครื่อง โดยมีหลักเกณฑ์ง่ายๆคือตัวเลขที่ข้างกระป๋อง อย่างเช่น 10W 30 ที่จะบอกถึงความลื่นของเนื้อน้ำมันสูงสุดและค่าความหนืดสูงสุดในภาวะที่ร้อนที่สุด ที่หมายถึงเส้นบางๆระหว่างพังและไม่พังยามวิกฤติ หากคุณต้องการสมรรถนะการขับขี่มากก็ยิ่งต้องการน้ำมันที่ค่าความหนืดน้อยแต่ก็ยังสามารถทนความร้อนได้สูง แต่กลับกันถ้าคุณใช้งานหนักเน้นการบรรทุกก็อาจต้องการน้ำมันเครื่องที่มีค่าความหนืดสูง ที่จะมีอัตราการทนความร้อนสูงด้วย
4.ยี่ห้อไม่ใช่ตัวชี้วัดอย่าเข้าใจผิด มีคนจำนวนไม่น้อยที่ติดแบรนด์เกี่ยวกับน้ำมันเครื่อง ด้วยความเชื่อทางด้านแบรนด์เป็นสำคัญ แต่ความจริงแล้วแบรนด์สินค้าไม่ได้มีส่วนเกี่ยวกับคุณภาพแถมยังอาจสร้างความเข้าใจผิดๆทางด้านคุณภาพ ดังนั้นหากต้องซื้อน้ำมันเครื่องเองให้มองถึงเทคโนโลยีที่มาพร้อมกับน้ำมัน เช่น โมเลกุลพิเศษ ความสามารถพิเศษด้านต่างๆ แล้วเปรียบเทียบกับราคาจำหน่ายที่ต้องเสียเงินไป
5. มาตรฐานน้ำมันเครื่อง ดูให้ดีจำให้มั่นเพราะสำคัญมาก สิ่งที่สำคัญที่ที่สุดในเรื่องน้ำมันเครื่องนั้นนอกจากความหนืดแล้ว มาตรฐานการผลิตและคุณภาพของน้ำมันเครื่องยังถือเป็นเรื่องสำคัญ เราหลายคนเลือกซื้อน้ำมันเครื่องโดยไม่ได้ดูว่า น้ำมันเครื่องนั้นๆมีมาตรฐานตรงตามที่เครื่องยนต์ต้องการหรือไม่ ซึ่งข้อนี้ถือเป็นเรื่องสำคัญมาก โดยเฉพาะรถใหม่ๆ เพราะหากคุณใช้น้ำมันเครื่องที่ผิดจากตามที่ผู้ผลิตกำหนดอาจหมายถึงการหมดการรับประกันของรถรุ่นนั้นๆ ก็เป็นไปได้ ดังนั้นควรศึกษาให้ดีโดยดูจากคู่มือรถยนต์ และเปรียบเทียบข้างกระป๋อง
6.น้ำมันเครื่องปลอม เรื่องนี้ต้องระวัง ในช่วงหลายปีทีผ่านมา เราได้ยินมามากเกี่ยวกับน้ำมันเครื่องปลอม ซึ่งเราต้องระวังให้เป็นอย่างดี เพราะผลกระทบของน้ำมันปลอมนี้อาจทำให้เสียเงินหลายหมื่นหรือหลายแสนบาทได้จากความมักง่ายของเราเอง
การดูน้ำมันเครื่องปลอมนั้นไม่ง่ายแต่ก็ไม่ยาก ที่ก่อนอื่นต้องมองที่บรรจุภัณฑ์ว่ามีความแตกต่างจากที่เราเคยใช้หรือไม่ (หากใช้น้ำมันยี่ห้อเดิมตลอด) หรือมีการชำรุดไม่บรรจุในหีบห่อหรือไม่ และเมื่อแกะออกมาน้ำมันเครื่องมีสีไม่ใสมาก หรือมีตะกอนปะปนรึเปล่า และที่สำคัญเมื่อใช้งานจริง หากได้ยินเสียงผิดปกติจากเครื่องยนต์เช่นเครื่องยนต์ดังผิดปกติให้สันนิษฐานว่า เจอน้ำมันเครื่องปลอม ให้รีบถ่ายออกทันทีเร็วที่สุดเท่าที่ทำได้
7.เครื่องเก่าน้ำมันเครื่องต้องเน้นหนืด หลายคนที่ใช้รถเก่ามักคิดว่าจะใช้น้ำมันเครื่องอะไรก็ได้ตามใจฉัน แต่ความจริงแล้วยิ่งเครื่องเก่าผ่านการใช้งานมาเยอะ โดยยังไม่มีการโอเวอร์ฮอลล์ใหม่นั้น สมควรที่จะใช้น้ำมันเครื่องที่มีค่าความหนืดสูงเพื่อปกป้องชิ้นส่วนจากการทำงานให้สูงที่สุดเท่าที่จะสามารถทำได้ ซึ่งจะช่วยให้ยืดอายุเครื่องยนต์ได้มากขึ้น แต่ไม่ได้หมายความว่า เครื่องยนต์นั้นๆจะไม่พังหากไม่ได้รับการดูแลรักษาอย่างดี
ทั้งหมดนี้เป็นเกร็ดความรู้เล็กๆน้อยๆ เกี่ยวกับน้ำมันเครื่องยนต์ที่เรานำมาฝากกัน ยังไงในครั้งหน้าหากคุณต้องทำการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องไม่ว่าจะด้วยช่าง ตัวเอง หรือศูนย์บริการ ลองสังเกตน้ำมันเครื่องสักนิด ที่เราได้เลือกให้กับรถสุดรักนั้นมันเหมาะกันแล้วใช่หรือไม่
